w lecie
  • kursywą czy w cudzysłowie?
    24.10.2007
    24.10.2007
    Szanowni Państwo!
    W anglojęzycznych publikacjach naukowych obowiązuje zasada, że tytuły książek piszemy kursywą, a tytuły np. opowiadań, wierszy, artykułów, słowem krótkich, niewydawanych samodzielnie tekstów – w cudzysłowie. Niektórzy tłumacze, a nawet wydawcy, stosują tę zasadę także w Polsce. Tymczasem mnie uczono, że wszystkie tytuły (prócz tytułów czasopism, które mogą być w cudzysłowie) pisze się kursywą. Jak jest naprawdę?
  • orzecznik w narzędniku
    17.10.2008
    17.10.2008
    Słownik poprawnej polszczyzny podaje, że orzecznik przymiotnikowy ma formę narzędnika, między innymi wtedy, gdy łącznikiem jest bezokolicznik w funkcji podmiotu. Czy w związku z tym zdanie: „Musimy być konsekwentni” jest poprawne? A jaka będzie poprawna forma przymiotnika w zdaniu: „Rodzice obawiają się, że ich dziecko zrobi sobie krzywdę, mówią: jest za małe na to, by być samodzielne/samodzielnym”?
  • W Wilanowie czy na Wilanowie?
    8.06.2017
    8.06.2017
    Coraz częściej jestem uczestnikiem sporu pt. w czy na. Zawsze podpieram się opinią profesora Bańki zamieszczoną w 2011 roku, która mówi, że póki co powinniśmy nadal używać formy w Wilanowie. Ostatnio coraz częściej zacząłem się jednak spotykać z formą na Wilanowie używaną w przestrzeni publicznej. Skłoniło mnie to do zadania sobie, i co za tym idzie również Państwu, pytania – czy polski język i językoznawcy akceptują już formę na Wilanowie?
  • Wykrzyknik i pytajnik w nawiasie ((!), (?))

    10.03.2024
    10.03.2024

    Dzień dobry,

    czy wykrzyknik w nawiasie powinien być poprzedzony spacją: „w poradzie sprzed 20(!) lat przeczytałem” czy „20 (!)”?

  • Zwrot oddać w zarząd; pisownia czasy kazimierzowskie, studium generale, na zachód/ na Zachód
    18.06.2018
    18.06.2018
    Szanowni Państwo,
    proszę o pomoc w kilku kwestiach:
    - czy poprawne jest sformułowanie oddać w zarząd?
    - jak zapisać czasy KAZIMIERZOWSKIE – małą czy dużą literą?
    - czy Studium Generale można pisać wielkimi literami, jeśli chodzi konkretnie o Akademię Krakowską? I czy jest rodzaju nijakiego?
    - transport towarów na zachód czy na Zachód?

    Dziękuję i pozdrawiam
  • Ciemny jak tabaka w rogu
    21.09.2018
    21.09.2018
    Witam, ostatnio spotkałem się z określeniem ciemny jak tabaka w rogu. Nie za bardzo rozumiem jego znaczenie. Byłbym bardzo wdzięczny, gdyby ktoś wytłumaczył mi, co ono oznacza i skąd pochodzi.
    Pozdrawiam
  • nazwy gwiazdozbiorów w dopełniaczu
    25.05.2010
    25.05.2010
    Witam!
    Moje pytanie dotyczy nazewnictwa dwu gwiazdozbiorów nieba południowego, Są to: Oktant i Sekstant (czasami, ale chyba rzadziej używana jest nazwa Sekstans). Chodzi mi o formę dopełniacza. W słowniku PWN znalazłem Oktanta (dla gwiazdozbioru), ale Sekstantu (uniwersalna). Czy formy te nie powinny być jednakowe (Oktantu, Sekstantu) i takie same jak dla przyrządów nawigacyjnych, od których pochodzą? W słowniku jest np. Sekstansa – gwiazdozbioru, ale sekstansu – przyrządu.
    Dziękuję.
    Andrzej
  • O pisowni nie w towarzystwie w ogóle, na pewno
    11.02.2016
    11.02.2016
    Szanowni Państwo,
    chciałem zapytać, czy powinniśmy pisać partykułę nie (analogicznie do połączeń z bynajmniej i wcale) rozdzielnie z takimi wyrażeniami jak: w ogóle, tylko, na pewno i nigdy. Przykłady, które mam na myśli, to:
    1. Do w ogóle nie podjętych działań zaliczamy…
    2. Jego zachowanie było wymowne, na pewno nie neutralne, powodujące chaos.
    3. Człowiek nigdy nie naśladujący innych.

    Z poważaniem
    Czytelnik
  • Pijany w samo południe
    12.02.2016
    12.02.2016
    Proszę o pomoc w rozwikłaniu następującej kwestii: czy wyrażenie pijany w (samo) południe ma albo kiedykolwiek mogło mieć charakter przysłowiowy? Poszukiwania w NKJP oraz za pomocą przeglądarki Google nie przyniosły mi odpowiedzi na to pytanie, dlatego będę bardzo wdzięczny za wszelkie wskazówki.
    Serdecznie pozdrawiam.
  • Przedziały liczbowe w różnych typach tekstów

    11.04.2024
    11.04.2024

    Dzień dobry,

    w „Edycji tekstów” (s. 117) znalazłem informację, że w przypadku przedziałów liczbowych z użyciem konstrukcji „od… do…” należy powtarzać miana („np. od 5 km do 10 km”). Czy rzeczywiście zapis „od 5 do 10 km” jest błędny? Przykładowo w innej poradzie (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Od-dwoch-do-czterech-lat-ale-2-4-lata;19016.html) możemy trafić na zapis „od 22 do 34 lat”. Czy więc nie powinien brzmieć on „od 22 lat do 34 lat”?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego